Ποιος κύκλος είναι μεγαλύτερος; Ένας γρίφος για τον εγκέφαλο που απαντάται εύκολα από παιδιά 7 ετών και δύσκολα από τους ενήλικες.

Σχεδόν όλοι όσοι βλέπουν αυτήν την εικόνα θα πουν ότι ο κεντρικός κύκλος στα αριστερά είναι μικρότερος από αυτόν στα δεξιά. Στην πραγματικότητα, οι δύο πορτοκαλί κύκλοι έχουν ακριβώς το ίδιο μέγεθος - μετρήστε τους αν δεν με πιστεύετε. Ακόμη και όταν έχετε δημιουργήσει την αυταπάτη εσείς οι ίδιοι, χρησιμοποιώντας το ίδιο νόμισμα για να δημιουργήσετε τους δύο κύκλους, είναι πολύ δύσκολο να μην βλέπετε τον κύκλο στα δεξιά ως μεγαλύτερο.

Η ψευδαίσθηση στηρίζεται στο γεγονός ότι το σύστημα οπτικής προσοχής χρησιμοποιεί το περιφερειακό πλαίσιο για τον καθορισμό του μεγέθους των αντικειμένων. Ο πορτοκαλί κύκλος στα αριστερά περιβάλλεται από μεγαλύτερους κύκλους, γεγονός που τον κάνει να φαίνεται μικρότερος συγκριτικά. Ο κύκλος στα δεξιά περιβάλλεται από μικρότερους κύκλους, κάνοντάς τον να φαίνεται μεγαλύτερος.

Είναι ενδιαφέρον ότι οι ενήλικες που πιστεύουν την ψευδαίσθηση, έχουν την τάση να μην την πιστεύουν μόνο αν τους ζητηθεί να ακουμπήσουν τα δύο αντικείμενα. Αν και τα μάτια τους λένε ότι οι κύκλοι έχουν διαφορετικά μεγέθη, το μέγεθος της λαβής τους είναι το ίδιο και στις δύο περιπτώσεις. Αυτό έχει χρησιμοποιηθεί ως απόδειξη ότι υπάρχουν δύο ξεχωριστές οδοί για την όραση στον εγκέφαλο, μία που χρησιμοποιείται για την ταυτοποίηση αντικειμένων και η άλλη που χρησιμοποιείται για τη δράση.

Η ψευδαίσθηση βιώνεται γρήγορα και αυτόματα, αλλά είναι εκπληκτικά ευαίσθητη στις ατομικές διαφορές. Παρόλο που οι περισσότεροι άνθρωποι σε κάθε πολιτισμό θα πιστέψουν την ψευδαίσθηση, οι έρευνες δείχνουν ότι είναι ισχυρότερη για τους Ιάπωνες σε σχέση με τους Άγγλους. Αυτή η πολιτισμική διαφορά αλληλεπιδρά με άλλους παράγοντες: η ψευδαίσθηση είναι ισχυρότερη κατά μέσο όρο στις γυναίκες από τους άνδρες (αν και υπάρχει μαζική επικάλυψη) και στους κοινωνικούς επιστήμονες απ’ ότι στους μαθηματικούς.

Αυτές οι διαφορές πιστεύεται ότι στηρίζονται στο στυλ επεξεργασίας. Εκείνοι που βιώνουν την ψευδαίσθηση τείνουν περισσότερο να έχουν ένα πιο σφαιρικό, ολιστικό στυλ επεξεργασίας σε σύγκριση με ένα πιο τοπικό, αναλυτικό στυλ.

Είναι ενδιαφέρον ότι τα παιδιά ηλικίας κάτω των 7 ετών δεν φαίνεται να πιστεύουν την ψευδαίσθηση, ανεξάρτητα από το πού προέρχονται. Κανείς δεν είναι αρκετά βέβαιος γιατί, αλλά μπορεί να συμβαίνει επειδή βασίζεται στην εξοικείωση με το βάθος των στοιχείων σε τυπωμένες εικόνες. Ενώ οι περισσότεροι ενήλικες έχουν χρόνια εμπειρίας από την γρήγορη κατανόηση των διαφορών μεγεθών σε δισδιάστατες εικόνες, και έτσι εύκολα ξεγελιούνται, τα παιδιά έχουν πολύ λιγότερη εμπειρία. Το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικά αξιόπιστο - εάν έχετε μικρά παιδιά κοντά σας, δοκιμάστε την ψευδαίσθηση σε εκείνα.

• Προηγούμενο
• Επόμενο